Đăng ký bản quyền tác giả là việc cá nhân, cơ quan, tổ chức thực hiện các hồ sơ thủ tục nộp lên cơ quan nhà nước để yêu cầu ghi nhận quyền sở hữu và quyền sử dụng tác phẩm một cách hợp pháp. Việc đăng ký có thể được các cá nhân, cơ quan, tổ chức tự mình thực hiện hoặc thông qua các bên đại diện khác!
1. Đăng ký bản quyền tác giả là gì và ý nghĩa của việc đăng ký bản quyền tác giả?
1.1. Đăng ký bản quyền tác giả là gì?
Quyền tác giả là quyền của cá nhân, cơ quan, tổ chức đối với tác phẩm do chính cá nhân, cơ quan, tổ chức đó sáng tạo và hình thành hoặc sở hữu. Quyền tác giả không bắt buộc phải đăng ký tại cơ quan nhà nước bởi pháp luật Việt Nam quy định quyền tác giả được phát sinh kể từ thời điểm tác phẩm được thể hiện bằng một hình thức vật chất nhất định.
Quyền tác giả là gì?
Việc đăng ký bản quyền tác giả được coi là thủ tục hành chính qua đó tác giả tự yêu cầu bảo hộ quyền sở hữu của mình đối với tác phẩm hoặc trao quyền sở hữu cho một cá nhân, tổ chức khác. Thông qua thủ tục này, cá nhân, cơ quan, tổ chức sẽ được nhà nước, pháp luật bảo hộ quyền của mình đối với tác phẩm và một khi xảy ra tranh chấp họ sẽ không mất nhiều công sức để chứng minh quyền.
1.2. Ý nghĩa của việc đăng ký bản quyền tác giả
Đăng ký bản quyền tác giả có ý nghĩa quan trọng trong thực tiễn, mang lại nhiều thuận lợi như:
- Khẳng định được chủ sở hữu quyền tác giả, được sự bảo hộ của nhà nước, pháp luật đối với sản phẩm mà mình sáng tạo bằng trí óc, chất xám;
- Tuyên bố quyền sở hữu hợp pháp đối với tác phẩm qua đó chống lại được các hành vi sao chép, đạo nhái hoặc sử dụng trái phép tác phẩm mà mình tạo ra;
- Khi đã đăng ký quyền tác giả tại cơ quan nhà nước, các nguồn lợi về vật chất và tinh thần phát sinh từ tác phẩm sẽ không bị các cá nhân, tổ chức khác lạm dụng, chiếm đoạt v.v…
Đăng ký bản quyền tác giả mang lại nhiều ý nghĩa quan trọng
Ngoài ra, một khi các bên xảy ra tranh chấp về tác phẩm tự tạo thì giấy chứng nhận đăng ký bản quyền tác giả là chứng cứ tốt nhất để chứng minh quyền sở hữu. Đây được coi là tài sản có giá trị và còn giúp chủ thể thực hiện nhiều thủ tục khác đối với tác phẩm của mình.
2. Hồ sơ đăng ký bản quyền tác giả
Để có thể đăng ký bản quyền tác giả với cơ quan nhà nước, chủ thể thực hiện việc đăng ký cần phải chuẩn bị hồ sơ theo quy định. Cụ thể, hồ sơ đăng ký bản quyền tác giả bao gồm:
- Tờ khai đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan;
- Giấy ủy quyền (trong trường hợp ủy quyền cho chủ thể khác nộp hồ sơ đăng ký);
- Bản chính, bản sao hoặc bản định hình tác phẩm được đăng ký bản quyền tác giả;
- Giấy tờ thể hiện thông tin của tác giả (CMND/CCCD…);
- Giấy tờ thể hiện thông tin của chủ sở hữu quyền tác giả (CMND/CCCD hoặc Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp sao y chứng thực trong trường hợp chủ sở hữu là doanh nghiệp);
- Văn bản đồng ý của các đồng tác giả hoặc đồng chủ sở hữu trong trường hợp tác phẩm có nhiều tác giả hoặc nhiều chủ sở hữu chung.
- Văn bản thể hiện cơ sở phát sinh quyền nộp đơn đăng ký.
3. Các bước đăng ký bản quyền tác giả
Sau khi tác phẩm đã được hoàn thành, cá nhân, cơ quan, tổ chức có thể đăng ký bản quyền tác giả cho tác phẩm qua các bước sau:
- Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký bản quyền tác giả;
- Bước 2: Nộp hồ sơ lên Cục Bản quyền tác giả;
- Bước 3: Sửa đổi, bổ sung hồ sơ theo yêu cầu (nếu có);
- Bước 4: Nộp phí và nhận giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả.
Bảo vệ tài sản trí tuệ tốt hơn
Các bước thực hiện đăng ký bản quyền tác giả khá đơn giản, tuy nhiên để hồ sơ đăng ký được Cục Bản quyền tác giả chấp nhận hợp lệ thì người soạn hồ sơ phải nắm rõ được các vấn đề cần trình bày trong hồ sơ. Theo đó, Cục Bản quyền tác giả sẽ trả lại hồ sơ hoặc yêu cầu sửa đổi bổ sung nếu có sai sót.
4. Đại diện đăng ký bản quyền tác giả
Trong các bước trên, chuẩn bị các giấy tờ trong hồ sơ đăng ký quyền tác giả một cách hợp lý, đúng quy định được xem là bước quan trọng nhất quyết định việc đăng ký bản quyền tác giả có thực hiện được hay không. Do đó, trong trường hợp gặp khó khăn trong quá trình đăng ký bản quyền tác giả, cá nhân, cơ quan, tổ chức có thể ủy quyền cho bên khác thực hiện thay công việc này.
Tổ chức tư vấn dịch vụ quyền tác giả, quyền liên quan là đơn vị mà các tác giả hay chủ sở hữu có thể lựa chọn để ủy quyền thực hiện việc đăng ký bản quyền tác giả. Đây là tổ chức được Cục Bản quyền tác giả công nhận hoạt động và bằng năng lực, kinh nghiệm của mình, tổ chức tư vấn dịch vụ quyền tác giả, quyền liên quan có thể thực hiện việc đăng ký bản quyền tác giả một cách chính xác, nhanh chóng và gặp ít vướng mắc nhất.
Với sự phát triển nhanh chóng về mọi mặt của đời sống xã hội, việc bảo hộ cho tác phẩm được hình thành bởi trí tuệ, chất xám là điều hết sức cần thiết. Do đó, tác giả nên thực hiện việc đăng ký quyền tác giả cho sản phẩm của mình để được bảo hộ một cách chính đáng quyền sở hữu cũng như tránh những tranh chấp không đáng có xảy ra!